เล่าเรื่องเมืองอุตรดิษฐ์ ตอน...ศึกเงี้ยวจะเข้ายึดหาดท่าอิด
พระยาพิศาลคีรี (ทัพ) "เงี้ยว" เป็นชนเผ่าไทชนเผ่าหนึ่งอาศัยอยู่ตามพื้นที่สูงบนเขา บางส่วนย้ายรกรากมาตั้งถิ่นฐานทางภาคตะวันออกของพม่า ดินแดนทางใต้มีพื้นที่ติดต่อกับล้านนาของไทย ปี 2428 อังกฤษเข้ายึดพม่าและรวมเอาดินแดนเงี้ยวไว้กับอินเดีย ตามประวัติศาสตร์เงี้ยวจึงถูกควบคุมโดยชาติใหญ่ๆ ไม่ว่าจะเป็น จีน พม่า หรืออังกฤษ ตลอดระยะเวลากว่าศตวรรษเงี้ยวจึงต้องกรำศึกสงครามไม่ว่างเว้น ทั้งศึกน้อยศึกใหญ่ ทั้งคะฉิ่น กะเหรี่ยง ตลอดจนรบแย่งชิงอำนาจกันเอง สถานการณ์เริ่มสงบหลังอังกฤษเข้ายึดครอง ขณะเดียวกันก็เริ่มเข้ามาค้าขายกับไทยผ่านพม่าเข้ามาทางภาคเหนือ กระทั่งมีเงี้ยวบางส่วนตกค้างทำมาหากินอยู่ในประเทศไทย เวลานั้นภาคเหนือของไทยยังสมบูรณ์ไปด้วยพันธุ์ไม้ บริษัทต่างชาติจากอังกฤษเข้ามาทำธุรกิจค้าไม้ โดยจ้างเงี้ยวเป็นผู้แผ้วถางป่า ต่อมาผู้ครองแคว้นต่างๆ ได้ยุยงให้เงี้ยวแข็งข้อขึ้นเรื่อยๆ ในปี พ.ศ. 2445 เกิดความไม่สงบขึ้นในเมืองแพร่ ซึ่งมีอาณาเขตติดต่อกับอุตรดิษฐ์ทางทิศเหนือ ประชาชนชาวพื้นเมืองแพร่เป็นพวกไทยเหนือ แต่มีพวกเงี้ยว...
